برنامه‌ی «نوآور» شبکه‌ی 5 تلویزیون میزبان مهندس فاطمه جمالی همبنیانگذار و مدیر توسعه محصول دلفین بود. نوآور یک برنامه‌ی علمی-اجتماعی است که با نگاهی متفاوت به عرصه‌ی اقتصاد دانش‌بنیان کشور، تلاش دارد با دعوت از افراد خلاقی که سبب تحولی در این حوزه شده‌اند، شرایطی را فراهم آورد تا این افراد الهام‌بخش کسانی شوند که در آغاز مسیر قرار دارند.
در این برنامه همبنیانگذار دلفین ضمن معرفی خود و مسیری که محصولش از ایده تا تولید طی کرده است، به چالش‌هایی که طی این کار تجربه کرده نیز می‌پردازد. مهندس فاطمه جمالی در رشته‌ی مهندسی برق تحصیل کرده است. وی در حدود 15 سال است که به‌همراه تیم دلفین تلاش دارند، نوآوری در حوزه‌های مختلف خودرو را دنبال کنند که به‌ویژه در زمینه‌ی ردیابی خودرو یکی از باکیفیت‌ترین محصولات را به بازار عرضه کرده‌اند. گفت‌وگوی این برنامه با خانم مهندس جمالی پیرامون تجربیات و دشواری‌هایی بود که او و همکارانش در این مسیر با آن مواجه بوده‌اند. همچنین روند تحول محصول و طراحی جدید آن برای عرضه به بازارهای بین‌المللی نیز تشریح شد.
آغاز یک مسیر
شروع فعالیت خانم جمالی با همراهی بخشی از تیم کنونی دلفین مربوط به سال 1388 در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان است. در آن زمان فناوری‌هایی نظیر GPS، ردیابی خودرو و GPRS به‌تازگی وارد ایران شده بود. شرکت، در مراحل اولیه از تجهیزات خارجی برای توسعه‌ی محصولات استفاده می‌کرد، ولی بعد از مدتی با کمک تیم تحقیق و توسعه‌ای که تشکیل شد، کار توسعه‌ی محصول در داخل کشور صورت گرفت. محصول تولید شده به‌وسیله‌ی این تیم یک پلتفرم جامع نرم‌افزاری و سخت‌افزاری محسوب می‌شود که برای کنترل و نظارت بر ناوگان‌های خودرویی طراحی شده است. به‌صورت ساده‌تر این یک تجهیز سخت‌افزاری است که روی خودرو نصب می‌شود و داده‌های مربوط به کارکرد خودرو و وضعیت آن، همه به‌صورت آنلاین جمع‌آوری شده، پردازش می‌شوند و در یک مرکز داده جمع می‌شود. با دسترسی که به پلتفرم نرم‌افزاری داده می‌شود، کاربران می‌توانند گزارش‌های مختلف را به‌صورت تصویری ملاحظه کنند.
به‌طور ساده مهندس جمالی با ساخت دستگاه ردیاب خودرو، این امکان را به ناوگان‌های حمل‌ونقل عمومی و ماشین‌های شخصی می‌دهد که علاوه بر ردیابی شدن روی نقشه، گزارشی لحظه‌ای به زبان فارسی از اتومبیل را بر روی گوشی دریافت کنند.
این دستگاه سخت‌افزاری، قسمت‌های مختلفی دارد. از جمله ماژول مکان‌یابی تعریف شده برای آن که می‌تواند داده‌ها را از ماهواره‌های جی پی اس یا گلوناس دریافت کند. همچنین بخشی دارد که می‌تواند به ورودی‌ها و خروجی‌های مختلف داخل خودرو وصل شود و هم وضعیت خودرو را بخواند و هم یک‌سری فرمان‌های کنترلی بدهد. مثلا می‌تواند خودرو را از راه دور خاموش کند یا شیشه‌های خودرو بالا برود و بسته شود. یک بخش دیگر هم وجود دارد که می‌تواند به ECU خودرو وصل شود و بدون اینکه نیاز به دیاگ زدن باشد، کد خطاهای ماشین را بخواند. همه‌ی این داده‌ها روی پردازشگر داخلی این دستگاه پردازش شده و از طریق مودم GSM به مرکز داده ارسال می‌شوند.
پادشکنندگی مانع شکست
خانم جمالی در پاسخ به پرسشی در مورد سختی‌های مسیر، به موارد مختلفی اشاره کرد. از جمله اینکه در دوره‌ای ناچار بود، برای نصب سنسورهای وزن روی کامیون‌های 2 محور و 3 محور به داخل چاله‌ی سرویس برود و برای نصب و جوش‌کاری کمک کند. اتفاق دردناکی که زندگی و کار خانم جمالی را به‌سختی تحت تأثیر قرار داد، درگذشت برادر ایشان بود. کسی که همراه اصلی و همبنیانگذار شرکت محسوب می‌شد. این فقدان، تأثیر زیادی در روند فعالیت‌های شرکت داشت، اما خانم جمالی تلاش کرد همان راه و مسیری را ادامه دهد که روزگاری در کنار هم آغاز کرده بودند و تحقق رویاهای برادرش را ادای دینی به او می‌داند.
مهندس جمالی البته در ادامه، راه بسیار دشوارتری را سپری کرد و بارها شکست خورد، اما چون همواره باور داشت که این سختی‌ها را در راستای هدف اصلی زندگی‌اش تجربه می‌کند، به این مسیر ادامه داد. او دراین‌باره می‌گوید: «من در این مسیر با مفهومی باعنوان «پادشکنندگی» آشنا شدم. این مفهوم به یک ویژگی اشاره دارد که شما وقتی در درون فشار و استرس قرار می‌گیرید، نه‌تنها نمی‌شکنید، بلکه از درون آن فشار و شکست رشد می‌کنید و حتی مقاوم‌تر از قبل می‌شوید. هر بلوغی، مسیری دارد. این بلوغ می‌تواند بلوغ یک محصول، سازمان یا تیم باشد و شما باید برای رسیدن به این بلوغ، آن شکست‌ها را تجربه کنید.»
به‌سوی دستاوردهای آینده
تولید نخستین محصول این تیم، بیش از 7 سال زمان برد. البته حتی همین نمونه‌ی اولیه‌ای هم که تولید شد، نسبت به محصولات مشابه خارجی مزایایی داشت. این محصول کاملا داخلی بود و با شرایط ناوگان و خودروهای داخلی بومی‌سازی شده بود و برای کاربران ایرانی مزیت‌های بیشتری را ارائه می‌کرد. به‌علاوه این محصول می‌توانست به سنسورها و بخش‌های مختلف داخل خودرو وصل شود و اتصال آن‌هم کاملا به‌صورت بی‌سیم انجام می‌شد. مزیت دیگر آن، در امنیت داده‌ها بود که با وجود تولید یک محصول داخلی، از خروج و انتقال داده به خارج از کشور جلوگیری می‌شد.
با این حال محصول از نظر سازنده آن ایراداتی هم داشت. مهم‌ترین چالش این بود که اگرچه از نظر عملکردی قابلیت رقابتی وجود داشت، اما به‌لحاظ ظاهری محصول هنوز آماده‌ی عرضه به بازارهای بین‌المللی نبود. بنابراین خانم جمالی با همکاری «مهندس محمدرضا عمادیان‌مهر» کار بازطراحی آن را آغاز کرد. این کار با در نظر گرفتن نیازهای فنی دستگاه آغاز شد و بعد از چند ماه کار مستمر، در نهایت طراحی جدید محصول به پایان رسید. این طراحی جدید، هم فرم به‌روز شده داشت و هم به‌لحاظ اندازه کوچک‌تر و کارآمدتر بود. اکنون این ردیاب نه‌تنها برای پاسخ به نیازهای داخلی مطلوبیت لازم را دارد، بلکه امکان بازاریابی بین‌المللی آن نیز فراهم شده است.
پی‌نوشت:
متأسفانه پیش از پخش این برنامه، «مهندس محمدرضا عمادیان‌مهر» طراح محصولات دلفین که در کنار خانم مهندس جمالی روند تحول و بازطراحی محصول را شرح می‌دهند، دارفانی را وداع گفت. درگذشت ناگهانی او ضایعه‌ی بزرگی برای جامعه‌‌ی طراحان صنعتی ایران به‌شمار می‌رود. خانواده‌ی دلفین، فقدان این همراه همیشگی را به خانواده و علاقه‌مندانش تسلیت عرض کرده و برای روح بلندش، رحمت پروردگار را آرزومندیم.